Mustafa Kemal Paşa, Osmanlı hükümeti tarafından, bölgede düzeni sağlaması için Osmanlı Devleti'nin bir gemisi ile, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a gönderildi. Ülkenin çoğu ilinde kongreler düzenledi. "Tek bir egemenlik var, o da Milli egemenliktir. Ülkeyi, yine ulusun kendi gücü kurtaracaktır." ilkesiyle, yurdun her tarafından gelen ulus temsilcileri (milletvekilleri), 23 Nisan 1920 günü Ankara'da Büyük Millet Meclisi 'nde toplandı. Meclis, Mustafa Kemal Paşa'yı 'Meclis Başkanı' olarak seçti. Mustafa Kemal Paşa'nın önderliğinde Büyük Millet Meclisi, Türk Kurtuluş Savaşı'nı başlattı. Halk ve düzenli ordular düşmana karşı savaş verdiler, omuz omuza mücadele ettiler.

Kurtuluş Savaşı'nın zaferle sonuçlanmasını takiben 1 Kasım 1922'de TBMM saltanatı lağvetti. Padişah Vahdettin 'vatan haini' ilan edildi ve yurdu terk etti.

24 Temmuz 1923 tarihinde, İsviçre’nin Lozan şehrinde, Lozan Üniversitesi'nde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileri ile İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika, SSCB ve Yugoslavya temsilcileri tarafından Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşma ile, yeni bir devletin temelleri atılmıştır. Fakat, devletin yönetim biçimi henüz belirlenmemiştir.

İkinci dönem Büyük Millet Meclisi, 11 Ağustos 1923'te ilk toplantısını yaptı. 13 Ekim 1923'te Ankara başkent ilan edildi. Atatürk; egemenliğin ulusa dayandığı bir sistem olan cumhuriyet yönetiminin ilanı için hazırlıklar yapmaya başladı. 28 Ekim 1923 akşamı yakın arkadaşlarını Çankaya'da yemeğe çağırdı. Onlara , "Yarın Cumhuriyet'i ilan edeceğiz." dedi.

29 Ekim 1923 günü Atatürk, milletvekilleri ile görüştükten sonra taslağı hazırlanan "Cumhuriyet" önergesini Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne verdi. Meclis önergeyi kabul etti.

Böylece, Türkiye devletinin yönetimi biçimi "Cumhuriyet" olarak, adı "Türkiye Cumhuriyeti Devleti" olarak belirlendi. Atatürk, kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin, ilk " Cumhurbaşkanı" oldu. Cumhuriyet'in ilanı, yurtta sevinç ve coşku ile karşılandı.

Cumhuriyet'te Atatürk'ün de söylediği üzere, "Egemenlik Kayıtsız Şartsız Ulusundur. Ulus, kendini yönetme yetkisini, kendilerine temsil eden milletvekilleri aracılığı ile kullanır. Cumhuriyet yönetiminde, yurttaşın seçme ve seçilme hakkı vardır. Seçilen temsilciler, yasaları tasarlar ve yöneticileri ulus adına denetler. Ulus, seçimle yöneticileri seçebilir.

Bugün ulaştığımız sonuç,yüzyıllardan beri çekilen ulasal yıkımların yarattığı uyanıklığın ve bu eşsiz yurdun her köşesini sulayan kanların karşılığıdır. Bu sonucu,Türk gençliğinin koruyuculuğuna bırakıyorum. Ey Türk Gençliği!Birinci görevin Türkiye bağımsızlığını,Türkiye Cumhuriyetini,sonsuza kadar korumak ve savunmaktır.Varlığının ve geleceğinin tek temeli budur.Bu temel senin en değerli hazinendir.Gelecekte de seni bu hazinenden yoksun bırakmak isteyecek,yurt içinde ve dışında düşmanların olacaktır. Bir gün bağımsızlığını ve cumhuriyetini savunmak zorunda kalırsan görevine atılmak için,içinde bulunacak durumun olanak ve koşullarını düşünmeyeceksin!bu olanak ve koşullar çok elverişsiz ortamda yaratılmış olabilir.Bağımsızlığını ve Cumhuriyeti'ni yok etmek isteyecek düşmanlar,bütün dünyada benzeri görülmemiş bir yenginin temsilcisi olabilirler.Baskı ve aldatmaca ile eşsiz yurdunun bütün kaleleri alınmış bütün sanayisi ele geçirilmiş,bütün orduları dağıtılmış ve yurdun her köşesi tamamen düşmanlarca kontrol altına alınmış olabilir.Bütün bu durumlardan daha acı ve daha tehlikeli olmak üzere,ülkenin başında yönetim sahibi olanlar,yanılgı,sapkınlık ve hatta hainlik içinde bulunabilirler.Dahası,ülkenin başında yönetim sahibi olanlar,kişisel çıkarlarını,yurduna girip yayılmış olan dış düşmanların,siyasal çıkarlarıyla birleştirebilirler.Ulus,yoksulluk ve çaresizlik içinde yıkılmış ve yorgun düşmüş olabilir.Ey Türk Geleceğinin Genç Kuşakları!İşte bu durum ve koşullarda görevin,Türkiye bağımsızlığını ve Türkiye Cumhuriyeti'ni kurtarmaktır.İhtiyaç duyacağın güç,damarlarındaki soylu kanda akmaktadır.

Mustafa Kemal ATATÜRK