Bostan ve Gülistan’dan..
Ne te’siri olur? Aşka yabancı olana mûsiki haramdır. Çünkü ateş yanmayan yerden duman çıkmaz.
Gönlümüzü eğleyen sevgiliye “çirkindir” diyorlar. “Bırak onu. Daha ne kadar kapılacaksın?” O senin gözünde güzel olmayabilir. Fakat yalnız benim sevgilim olur ya. Gönül ehlinin gözü ile bakarsan sen de âşık olursun.
Mecnun, Leylâ’nın aşkına tahammül etmese idi, gerçek âşık olduğunu iddiâ edemezdi. Aşk mezhebinde can gezdirenler, bunun içindir ki, dünyâya yersiz iltifat etmezler.
Bir gecelik senin olsam, gül bahçende bir dikenin olsam, ne olur?! Cihan aslanları dergâhının tilkileridir; ben kapıcının iti olsam, ne çıkar?!.
Davul sesi aslanların bile yüreğini hoplatır. Değerli canını pişmanlıkla telef etme. Düşmanlıkta başa çıkamıyacağın kimselerle iyi geçin. Kıramayacağın eli öp de, başına koy.
Hoşuna giden komşunun evi de, köyü de cennet gibi görünür. Yüzünü görmek istemediğin komşunun yanında ise cennet cehennem olur.
Kendimi “aslan yatağında” bilirdim. Düşman karşıma çıkınca tilkiye döndüm. “Ayrılık gününde belki sabredebili-rim” diyordum. Fakat iş başa düşünce buna güç yetiremedim.
Kalkıp, gideyim. Artık bundan fazla bir tedbirim kalmadı. O, isterse dâimâ bana ok veya kılıç vursun. Ola ki, bir kerrecik yenini tutmama müsâde eder. Bunu da yapmazsa, bâri gideyim kapının eşiğinde öleyim.
Sizlerle bizler birbirimizle akrabayız. Aramızdaki perdeyi yırtmaktan daha iyi bir şey olamaz. Ey hoca! Sen beni ayıplama, ben de sana dil uzatmayayım ki, birbirimizden beteriz.
Diri gönüllü, irfanlı erlerle düşüp kalkmaya bak, birtakım bayağıların tedbirlerine uyup da Hakk’ı kendine düşman etme. Süleyman mülkünden nasip almak istiyorsan bir karıncanın bile gönlünü incitme.
Ben sevgilimin kapısının toprağını kirpiklerimle süpüreceğim. Ey rakip, söylemek istediğin şeyleri bana anlatma. Sineğin ayağı bala sımsıkı yapışınca, ne kadar kovsan yerinden ayrılamaz.
Yarın amel defterinin kara yazısına baktığın zaman, şaşkınlıkla elini ağzına çok götüreceksin. Dînini dünyâya satmışlardan habersizsin. Yûsuf’u on dirhem akçaya satıyorsun. Ne eşeksin!
Gönül murâdını zamâneden ararsan, kendini boş yere gamlarla kocaltırsın. Diyelim ki, düşmanlar elinden dostlara şikâyette bulunuyorsun. Fakat dost cefâ ederse ne tedbir alırsın?